Posts Tagged ‘γάζας’

Εντυπο: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Photo by Ioanna Sotirxou

Και τα παιδία παίζει: μπροστά από ένα καμένο αυτοκίνητο, τεκμήριο εισβολής ισραηλινών δυνάμεων...

Ημ/νία: 12/11/2001
Σελ.: 24 ,41
Κατηγορία: Αποστολή

Ο Χάνδαλε είναι ένα ξυπόλητο πιτσιρίκι, με μπαλωμένα ρούχα. Μερικές τρίχες πετάγονται από το κοντοκουρεμένο κεφάλι του. Εχει γυρισμένη την πλάτη του και τα χέρια του πίσω σαν να κρατά στάση ουδέτερου παρατηρητή. «Ηρωας» του Παλαιστίνιου σκιτσογράφου Νάτζι Αλ Αλί που δολοφονήθηκε το 1987 λίγο πριν ξεσπάσει ο πρώτος λαϊκός ξεσηκωμός των Παλαιστινίων, η ιντιφάντα, ο Χάνδαλε το προσφυγόπουλο είναι ο «αυτόπτης μάρτυράς» του: ενσαρκωτής της ελπίδας του καλλιτέχνη στα παιδιά, η γενιά των οποίων θα εξεγειρόταν για να φέρει την ελευθερία στην Παλαιστίνη…

Συναντήσαμε τον Χάνδαλε σε έναν τοίχο στην πόλη Χαν Γιούνις των κατεχόμενων στη Γάζα, ανάμεσα σε μυριάδες βίαια γκράφιτι με χειροβομβίδες, πυροβόλα όπλα, κουκουλοφόρους, ένοπλους, συνθήματα εκδίκησης, μίσους αλλά και αλληλεγγύης για τους πεσόντες «μάρτυρες» από ισραηλινά πυρά. Στη Γάζα οι τοίχοι απεικονίζουν το κλίμα που επικρατεί εδώ και ένα χρόνο, αφότου ξέσπασε η νέα ιντιφάντα.

Η φιγούρα του Χάνδαλε, του ξυπόλητου προσφυγόπουλου: ο «αυτόπτης μάρτυρας» και η ελπίδα...

Οπου υπάρχουν τοίχοι…

Πηγαίνοντας νότια, μετά αμέτρητες ώρες που χρειάζεται να περάσεις σε ατέλειωτες ουρές αυτοκινήτων για να διανύσεις λίγα χιλιόμετρα, λόγω των στρατιωτικών σημείων ελέγχου και των κομμένων δρόμων για την ασφάλεια των εποίκων, συναντάς παντού φωτογραφίες μαρτύρων. Εδώ η κάθε γειτονιά έχει τους δικούς της νεκρούς. Και στην άκρη των πόλεων, όπου αυτές γειτνιάζουν με τους εποικισμούς, οι τοίχοι είναι γκρεμισμένοι ή διάτρητοι από κάθε λογής πυρά. Η UNRWA έχει προμηθεύσει με στρώματα και οικιακά είδη περίπου 1.700 οικογένειες -συνήθως πολυμελείς- των οποίων τα σπίτια γκρεμίστηκαν.

Στη Ράφα οι μπουλντόζες και τα τανκ είχαν μόλις γκρεμίσει 14 σπίτια. Οι άνθρωποι, άσπροι από τη σκόνη, προσπαθούσαν να βγάλουν από τα χαλάσματα κάτι από το βιος τους: κατσαρολικά, σκεπάσματα, ρούχα, ό,τι μπορούσε να περισωθεί. Οι πυροβολισμοί είναι καθημερινοί.

«Τώρα καταλαβαίνετε τι ζούμε καθημερινά», μας λέει ο Ιμπραήμ, που παραμένει ατάραχος στο άκουσμά τους και προσπαθεί να μας καθησυχάσει. Σε τούτο το νοτιότερο καταυλισμό προσφύγων και την πλινθόκτιστη πόλη που σχηματίστηκε αργότερα, ίσως να μην υπάρχει οικογένεια που δεν έχει θρηνήσει νεκρό…

Τη θυμόμαστε ακόμη τη σκηνή; Η ζωγραφιά έξω από το σπίτι του μικρού, δολοφονημένου από Ισραηλινούς στρατιώτες στο Νετσαρίμ

Τραγική αντίθεση στις σκονισμένες παλαιστινιακές πόλεις η πολυτέλεια των εποικισμών, με τους μεγάλους δρόμους, τα κατάφυτα πάρκα και τους κήπους μπροστά στα σπίτια, κι ας βρίσκονται δίπλα στην έρημο. Οι έποικοι καταναλώνουν 85 φορές περισσότερο νερό απ’ ό,τι οι Παλαιστίνιοι: έχοντας μάλιστα καταλάβει τις πηγές στη Γάζα, εξάγουν το κλεμμένο νερό στο Ισραήλ και το εισάγουν στις παλαιστινιακές περιοχές για να το πουλήσουν.

Οι καταστροφές από τους βομβαρδισμούς είναι ενδεικτικές. Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ιατρικών Επιτροπών Ανακούφισης της Παλαιστίνης, 4.000 κτίρια έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές εκ των οποίων τα 1.250 είναι κατοικίες, 30 τζαμιά, 12 εκκλησίες, 108 πηγές νερού. Ο αριθμός των Παλαιστινίων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας έχει διπλασιαστεί από τότε που ξεκίνησε η ιντιφάντα, η οικονομική αιμορραγία είναι εξοντωτική, ενώ ο αποκλεισμός δεν έχει στερήσει μόνο τις δουλειές από τους Παλαιστίνιους αλλά και την πρόσβασή τους σε ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες. Αρκετοί προτιμούν να πεθάνουν αβοήθητοι στο σπίτι τους παρά να υποστούν εξευτελισμούς κατά την προσπάθειά τους να περάσουν τα στρατιωτικά μπλόκα για να πάνε στο νοσοκομείο, έχουν αυξηθεί κατά 100% οι γεννήσεις χωρίς βοήθεια στο σπίτι, κατά 56% αυξήθηκε η θνησιγονία, ενώ σε περίπου 10 περιπτώσεις οι γυναίκες γέννησαν περιμένοντας να περάσουν τα σημεία ελέγχου για να πάνε στο μαιευτήριο.

Ακόμη και το 10% της καλλιεργήσιμης γης στη λωρίδα της Γάζας έχει ισοπεδωθεί από μπουλντόζες, για να συμπεριληφθεί στις παράπλευρες ζημιές, την ίδια στιγμή που έχει διπλασιαστεί η οικιστική δραστηριότητα σύμφωνα με τα επίσημα ισραηλινά στοιχεία, κάτι που μεταφράζεται σε επέκταση των εποικισμών.

Ο συνολικός απολογισμός αυτής της άνισης αναμέτρησης σε ανθρώπινες απώλειες ωστόσο είναι τραγικός: στους σχεδόν 800 Παλαιστίνιους νεκρούς, παραπάνω από τους μισούς είναι άμαχος πληθυσμός και ο ένας στους τρεις ανήλικος. Ακόμη και γιατροί ή νοσοκόμοι δεν έχουν ξεφύγει από τα πυρά. Οι τραυματίες έχουν ξεπεράσει τους 16.500, αρκετοί από τους οποίους έχουν πληγεί από τη μέση και πάνω κάτι που τους καθιστά υποψήφιους για μόνιμη αναπηρία· υπολογίζεται ότι ανάπηρος θα μείνει ο ένας στους πέντε τραυματίες.

Γκράφιτι ένοπλου κουκουλοφόρου

Στη Λωρίδα της Γάζας, που αντιπροσωπεύει μόνο το 35% του συνολικού πληθυσμού των Παλαιστινίων που ζουν στα κατεχόμενα, ο αριθμός των νεκρών και τραυματιών που αντιστοιχεί υπερβαίνει το 50% του συνόλου των θυμάτων.

4.500 πολιτικοί κρατούμενοι

«Υποφέρουμε από ασφυξία. Ο αποκλεισμός επηρεάζει το σύνολο της κοινωνικής και οικονομικής μας ζωής. Υπάρχουν 4.500 Παλαιστίνιοι πολιτικοί κρατούμενοι στις ισραηλινές φυλακές που κρατούνται τελείως παράνομα, με διοικητικά μέτρα, χωρίς κατηγορίες στη βάση πληροφοριών και χωρίς να μπορούν να τους δουν οι δικοί τους αφού μας απαγορεύουν τη μετακίνηση. Οι εξωδικαστικές εκτελέσεις και οι πολιτικές δολοφονίες σάς είναι, φαντάζομαι, γνωστές. Σύμφωνα με την ισραηλινή νομοθεσία μπορούν ακόμη να συλλαμβάνουν και παιδιά κάτω των 16 χρόνων: 300 παιδια βρίσκονται στη φυλακή ζητώντας τους να υπογράψουν καταθέσεις στα εβραϊκά, γλώσσα που δεν γνωρίζουν και να κατονομάσουν συμμαθητές τους για συμμετοχή σε πετροβολισμούς. Πολλά βιάζονται από τους ποινικούς κρατούμενους. Οι εποικισμοί επεκτείνονται. Η χρήση βίας από τις ισραηλινές δυνάμεις έχει ξεπεράσει κάθε υπερβολή. Βομβαρδίζουν χωριά, σκοτώνουν αμάχους και παιδιά. Μόνο τους πρώτους έξι μήνες της νέας ιντιφάντα είχαμε όσους νεκρούς μετρήσαμε στα τέσσερα πρώτα χρόνια της προηγούμενης», μας λέει ο διευθυντής του Παλαιστινιακού Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ρατζί Σουράνι.

*Εί ναι ορατή η ειρήνη με αυτά τα δεδομένα;

«Κανείς δεν επιθυμεί περισσότερο την ειρήνη από αυτούς που καταπιέζονται και υποφέρουν. Και είναι κρίμα αυτοί που έχουν στη συλλογική τους μνήμη την εμπειρία των θυμάτων να μετατρέπονται σε θύτες. Εχουμε υποστεί μια ζωή διωγμούς. Και έχουν εκλέξει έναν υπόλογο για εγκλήματα πολέμου κατά τη θητεία του ως υπουργού Αμυνας. Φοβάμαι ότι δεν μου επιτρέπεται να έχω ψευδαισθήσεις, όσο και να το ήθελα»…

Αντιπρόεδρος σήμερα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο κ. Σουράνι έχει στο γραφείο του μια αφίσα της Διεθνούς Αμνηστίας, μια σύγχρονη εκδοχή του Χάνδαλε: ένα πιτσιρίκι με την τσάντα κρεμασμένη στην πλάτη και τα χέρια του μπροστά να το σημαδεύει με πυροβόλο όπλο ένας Ισραηλινός στρατιώτης που στέκεται δίπλα σε ένα στρατιωτικό καμιόνι. «Σταματήστε το φονικό», λέει η αφίσα στην οποία με αχνά γράμματα είναι τυπωμένα δεκάδες ονόματα και ηλικίες ανήλικων παιδιών που έχουν σκοτωθεί από ισραηλινά πυρά. Για τις επίσημες ισραηλινές αρχές αυτά είναι όλα τρομοκράτες κι ας μάθαμε από το πολεμικό δελτίο των ημερών ότι ο πετροπόλεμος συγκαταλέγεται στις ασύμμετρες απειλές. Για τη Διεθνή Αμνηστία οι δολοφονίες αμάχων

Ακόμη και οι τοίχοι «μιλάνε» στα κατεχόμενα...

συγκαταλέγονται στα εγκλήματα πολέμου…

Δολοφονίες για τις οποίες δεν ενημερώνεται ούτε η ισραηλινή κοινή γνώμη.

Τον πρώτο μήνα της παλαιστινιακής εξέγερσης, το Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2000, στη Γάζα είχαν σκοτωθεί 40 πολίτες, άμαχοι, αρκετά παιδιά, ανάμεσά τους κανένας Ισραηλίτης, στρατιώτης ή έποικος. Ενώ οι βομβιστές αυτοκτονίας άρχισαν να αναφέρονται στον παλαιστινιακό Τύπο ως «μάρτυρες» αρκετούς μήνες μετά, από τον Αύγουστο του 2001.

Ο Χαλίλ ελ Μπασίρ είναι διάσημος πια. Οταν τον επισκεφθήκαμε, συναντήσαμε στο σπίτι του ένα συνεργείο του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου NBC. Εχει το «προνόμιο» να ζει στο Ντέιρ Μπαλάχ, απέναντι από το στρατιωτικό φυλάκιο. Του ισοπέδωσαν τα καλλιεργημένα του χωράφια για να φτιάξουν ζώνη ασφαλείας και του απαγόρευσαν να χρησιμοποιεί τους επάνω ορόφους του σπιτιού του. Το παράθυρο στην κουζίνα που καθόμαστε βλέπει ακριβώς στο ισραηλινό φυλάκιο. Νιώσαμε μια κάποια ανασφάλεια για το γεγονός και μας καθησύχασε λέγοντας ότι το έχουν ανοιχτό αμερικανική αδεία, για τις λήψεις του αμερικανικού συνεργείου.

Οπως του ανακοίνωσαν οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας, μπορεί να μένει στο ισόγειο αλλά ο πρώτος και δεύτερος όροφος είναι ζώνη Γ. Κάπως έτσι είναι μοιρασμένη και η Παλαιστίνη: σε ζώνες Α υπό έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής, ζώνες Β διοικητικά Παλαιστινιακές υπό τον στρατιωτικό όμως έλεγχο των Ισραηλινών και ζώνες Γ πλήρους ισραηλινού ελέγχου.

Σωρός από μπάζα: ό,τι απέμεινε από τα σπίτια Παλαιστινίων, δίπλα στον εποικισμό στην άκρη του Χαν Γιούνις

«Η παλαιστινιακή απάντηση»

Ο Χαλίλ έχει «μόνο οκτώ παιδιά. Είναι η παλαιστινιακή απάντηση στην ισραηλινή τεχνολογική πρόοδο», όπως μας είπε. Και δεν αφήνει το σπίτι του με τίποτα: «Ξέρω τι έγινε και το 1948 που είπαν στους πρόσφυγες φύγετε προσωρινά μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα και ακόμη μένουν στους καταυλισμούς. Είναι ανθρώπινο το να φοβάμαι αλλά φοβάμαι και την Ιστορία που παρακολουθεί, και το ερώτημα των παιδιών μου «γιατί έφυγες» με φοβίζει περισσότερο από τους Ισραηλινούς. Αλλωστε αυτή η γη μού ανήκει, είμαι παλαιότερος εδώ από τους εποίκους απέναντι», λέει εξηγώντας ότι δεν έχει τίποτα με τους γειτόνους του, αλλά να «δεν ήταν και φιλική η εισβολή τους το 1969 όταν ήρθαν και κατέλαβαν τη γη του πατέρα μου».

«Το μόνο που κατάφεραν είναι να φτιάξουν μια γενιά που δεν τους φοβάται», λέει σχολιάζοντας γι’ αυτή τη συνύπαρξη με τη διαρκή απειλή και τον τρόμο των πολυβόλων που σε σημαδεύουν νυχθημερόν.

«Ο Οσκαρ Γουάιλντ έλεγε πως η πολιτική είναι η τέχνη του να λες ψέματα, έτσι κάθε φορά που μιλάνε στις ειδήσεις για ειρήνη ξέρω», μας λέει γελώντας στην ερώτησή μας η 16χρονη κόρη του Αμίρα: «Ολο αυτή η δουλειά γίνεται. Ερχόμαστε σε συμφωνία για να εφαρμόσουμε την προηγούμενη συμφωνία. Ολο έρχεται η ειρήνη αλλά μόνο ο ισραηλινός στρατός είναι ακόμα εδώ. Πιστεύω στην ειρήνη γιατί δεν γίνεται να ζήσουν αλλιώς οι άνθρωποι και όχι από το φόβο των όπλων αλλά με την κατοχή, τις δολοφονίες και την αδικία με ποιο τρόπο να φιλιώσουμε; Και πότε θα καλυτερέψουν τα πράγματα; Τι περιμένουν για να το αποφασίσουν να καλμάρει η κατάσταση; Το φάρμακο το δίνεις στον άρρωστο ή περιμένεις να πεθάνει πρώτα;»